Ceza Hukuku

Eğer size yöneltilmiş olan suçlamalarla ilgili olarak adil bir süreç içinde haklarınızı savunmak istiyorsanız aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

1. Hukuki Danışmanlık Alın: İlk olarak, bir avukattan hukuki danışmanlık almanız önemlidir. Avukat, sizin durumunuzu inceleyerek size en iyi nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirecektir. Avukatınız, süreci yönlendirmeniz, savunmanızı hazırlamanız ve haklarınızı korumanız konusunda size yardımcı olacaktır.

2. Suçlamaları Anlayın: Suçlamaların ne olduğunu ve size yöneltilen suçların ne anlama geldiğini net bir şekilde anlamak önemlidir. Suçlamaların türü ve unsurları hakkında bilgi sahibi olmanız, savunmanızı hazırlarken size yardımcı olacaktır.

3. Delilleri Toplayın: Suçsuz olduğunuzu kanıtlamak için gerekli delilleri toplamanız gerekebilir. Bu deliller, tanıkların ifadeleri, belgeler, kamera kayıtları gibi farklı şekillerde olabilir. Avukatınızın da desteğiyle, güçlü bir savunma oluşturmanız için delilleri toplamak önemlidir.

4. Savunmanızı Hazırlayın: Avukatınızla birlikte, size yöneltilen suçlamalara karşı güçlü bir savunma stratejisi geliştirmeniz gerekecektir. Savunmanız, delillerinizi sunmanız, tanıkların ifadelerini düzenlemeniz ve hukuki argümanlarınızı oluşturmanız gibi unsurları içermelidir.

5. Hukuki Süreci İzleyin: Hukuki süreç boyunca avukatınızın rehberliğine uygun olarak ilerlemelisiniz. Duruşmalar, ifade verme süreçleri gibi adımları doğru bir şekilde takip etmelisiniz.

6. Adil Yargılanma Hakkınızı Kullanın: Hukuki süreç boyunca adil yargılanma hakkınızı kullanmalısınız. Kendinizi ifade etme hakkınızı kullanarak savunmanızı yapabilirsiniz.

7. Anlaşmazlık Çözümü İmkanlarını Değerlendirin: Bazı durumlarda, suçlamalarla ilgili olarak anlaşmazlık çözümü yolları değerlendirilebilir. Bu, suçlamalardan kaçınmak veya daha hafif bir ceza almak amacıyla yapılan müzakereleri içerebilir.

8. Mahkemede Temsil Edilme Hakkınızı Kullanın: Eğer durum mahkemeye taşınmışsa, mahkemede adil bir şekilde temsil edilmek için avukatınızın rehberliğini takip etmelisiniz.

9. Haklarınızı Korumak İçin Çaba Sarf Edin: Suçlamalarla mücadele ederken haklarınızı korumak ve adil bir sürecin sağlanmasını sağlamak için kararlı bir çaba sarf etmelisiniz.

Tutuklama, kişinin suç işlediği şüphesi altında delillerin toplanması veya kaçma ihtimalinin önlenmesi amacıyla geçici olarak özgürlüğünün kısıtlandığı bir hukuki süreçtir. Tutuklama kararı genellikle aşağıdaki durumlarda verilebilir:

1. Kaçma Şüphesi: Şüphelinin kaçma ihtimali varsa, yani yargılama sürecini beklemek yerine suçun cezasından kaçmak amacıyla ülke dışına çıkabileceği düşünülüyorsa, tutuklama kararı alınabilir.

2. Delillerin Yok Edilme veya Değiştirilme Tehlikesi: Şüpheli, delilleri yok etme veya değiştirme ihtimali taşıyorsa, bu durum da tutuklama sebebi olabilir.

3. Suçun Ciddiyeti: İşlenen suçun ciddiyeti ve toplum için oluşturduğu tehlike göz önünde bulundurularak, tutuklama kararı alınabilir. Özellikle ağır suçlar için bu durum geçerlidir.

4. Halkın Güvenliği ve Toplumsal Düzen: Şüphelinin serbest bırakılması durumunda halkın güvenliği veya toplumsal düzenin bozulabileceği düşünülüyorsa, tutuklama kararı verilebilir.

5. Tehdit ve Baskı: Şüphelinin tanıkları tehdit etme veya baskı yapma ihtimali söz konusuysa, tutuklama kararı alınabilir.

6. Kaçma Riskinin Önlenmesi: Şüphelinin yargılama sürecini beklemek amacıyla kaçma riskini önlemek için tutuklama kararı verilebilir.

7. Soruşturmanın Etkinliği: Soruşturmanın etkin bir şekilde yürütülebilmesi için şüphelinin tutuklanması gerektiği düşünülüyorsa, tutuklama kararı alınabilir.

            Tutuklama, hukuki sürecin bir parçasıdır ve kişinin suçlu olduğu anlamına gelmez. Suçlamaların kanıtlanması ve mahkemede adil bir yargılama sürecinin sonucunda suçluluk veya masumiyet kararı verilir. Tutukluluk süresince şüpheliye hukuki hakları tanınmalıdır ve adil yargılanma hakkı gözetilmelidir.

            2022 yılının ocak ayından sonra Sulh Ceza Hakimliklerinin vermiş olduğu tutuklama kararlarına karşı itiraza inceleme yetkili mahkeme Nöbetçi Asliye Ceza Mahkemeleri olmuştur. Soruşturma aşamasında veya kovuşturma aşamasında tutukluluk sonucuna yada tutukluluğun devamı kararlarına itiraz etmek mümkündür.

Adli sicil kaydının silinme koşulları ve süreçleri 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve diğer ilgili yasal düzenlemelerde belirtilmiştir. Adli sicil kaydının silinme süreci aşağıdaki şartlara tabi olarak gerçekleşebilir:

1. Mahkeme Kararı: Mahkeme kararıyla suçsuz olduğunuz resmi olarak tespit edildiyse ve buna dair kesinleşmiş bir karar varsa, adli sicil kaydınızın silinmesi talebinde bulunabilirsiniz.

2. Ceza Süresinin Geçmesi: Hüküm giydiğiniz cezanın tamamlanmasından sonra belirli bir süre geçtiyse, adli sicil kaydınızın silinmesi talebinde bulunabilirsiniz. Bu süre, ceza türüne ve süresine göre farklılık gösterebilir.

3. Hükmün Ertelenmesi veya Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması: Hükmün ertelenmesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı alındıysa, ceza süresi boyunca suç işlemediyseniz adli sicil kaydınızın silinmesi talebinde bulunabilirsiniz.

4. Rehabilitasyon: Alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı gibi nedenlerle rehabilitasyon programına katıldıysanız ve başarılı bir şekilde programı tamamladıysanız, adli sicil kaydınızın silinmesi talebinde bulunabilirsiniz.

5. 18 Yaşından Önce İşlenen Suçlar: 18 yaşından küçükken işlediğiniz hafif suçlar için belirli bir süre geçtikten sonra, adli sicil kaydınızın silinmesi talebinde bulunabilirsiniz.

• TCK 86/1 → Kasten yaralama ⇒ 1-3 yıl arası hapis cezası
• TCK  88    → Kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi
• TCK 106/1 → Tehdit
• TCK 116/1 → Konut dokunulmazlığının ihlali
• TCK 117/1 → İş ve çalışma hürriyetinin ihlali
• TCK 123/1 → Kişilerin huzur ve sükununu bozma
• TCK 125/1 → Hakaret
• TCK 130/1 → Kişinin hatırasına hakaret
• TCK 132/1 → Haberleşmenin gizliliğini ihlal
• TCK 133/1 → Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması
• TCK 134/1 → Özel hayatın gizliliğini ihlal
• TCK 141/1 → Hırsızlık
• TCK 146/1 → Kullanma hırsızlığı
• TCK 151/1 → Mala zarar verme
• TCK 154/1 → Hakkı olmayan yere tecavüz
• TCK 155/1 → Güveni kötüye kullanma
• TCK 156/1 → Bedelsiz senedi kullanma
• TCK 157/1 → Dolandırıcılık
• TCK 160/1 → Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf
• TCK 165   → Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi
• TCK 209/1 → Açığa imzanın kötüye kullanılması
• TCK 233/1 → Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali
• TCK 234/1 → Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması
• TCK 239/1 →Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması

Şikayetten vazgeçme, suç mağduru veya suçtan zarar gören kişinin, kendisine karşı işlenen suçla ilgili olarak yürütülen hukuki süreci sonlandırmak amacıyla suçun failine karşı açılan davanın veya soruşturmanın devamını istemediğini ifade ettiği bir hukuki terimdir. Yani, suç mağduru veya suçtan zarar gören kişi, suçun faili hakkında başlatılan hukuki süreci sonlandırmak istediğini bildirir. Şikayetten vazgeçme, genellikle suçun türüne ve suçun mağduru veya zarar gören kişinin isteğine bağlı olarak değişebilir. Özellikle Türk Ceza Kanunu’na göre özel şikayete tabi suçlarda (örneğin hakaret, tehdit gibi), mağdurun veya zarar gören kişinin şikayetten vazgeçme talebi dikkate alınarak soruşturma veya kovuşturma durdurulabilir. Ancak kamu davası niteliğindeki suçlarda (örneğin cinsel suçlar, şantaj gibi), mağdurun veya zarar gören kişinin şikayetten vazgeçme talebi genellikle süreci durdurmaz, zira bu tür suçlar kamu düzenine zarar verme potansiyeline sahip olduğu için kamusal bir sorun olarak değerlendirilir.

Kovuşturma aşamasında suç mağduru veya suçtan zarar gören kişinin şikayetten vazgeçme hakkı bulunmaktadır. Ancak, bu hak bazı koşullara ve suç türlerine göre farklılık gösterebilir. Bu konuya kısaca değinecek olursak:

1. Kamu Davası ve Özel Şikayet Davası: Türk Ceza Kanunu’na göre, suçların bir kısmı kamu davası olarak kabul edilirken, bir kısmı da özel şikayete tabidir. Kamu davası olarak kabul edilen suçlarda (örneğin cinsel suçlar, şantaj gibi), mağdur veya suçtan zarar gören kişi şikayetten vazgeçse dahi soruşturma ve kovuşturma devam edebilir. Ancak özel şikayete tabi suçlarda (örneğin hakaret, tehdit gibi), mağdurun veya suçtan zarar gören kişinin şikayetten vazgeçmesi durumunda soruşturma ve kovuşturma genellikle durur.

2. İçtihatlar ve Kanuni Düzenlemeler: Mahkemeler, suç mağdurlarının veya suçtan zarar gören kişilerin şikayetten vazgeçme taleplerini dikkate alırken, suçun niteliği, kamu düzenine etkisi ve diğer faktörleri değerlendirebilir. Ayrıca, suçun işlendiği tarihteki kanuni düzenlemeler de bu konuda etkili olabilir.

3. Uzlaşma ve İkna: Mağdur veya suçtan zarar gören kişi, kovuşturma aşamasında şikayetten vazgeçmek istediğinde, savcılık veya mahkeme tarafından ikna edilmeye veya taraflar arasında uzlaşma sağlanmaya çalışılabilir.

4. Kovuşturmanın Durdurulması: Suç mağduru veya suçtan zarar gören kişinin şikayetten vazgeçmesi durumunda, özellikle özel şikayete tabi suçlarda, kovuşturma genellikle durdurulur. Ancak kamu davası niteliğindeki suçlarda, şikayetten vazgeçse dahi kovuşturma devam edebilir.

Hükümlülerin izinleri, ceza infaz kurumlarında hüküm giyen kişilere, belirli koşullar altında geçici olarak kurum dışına çıkma fırsatı tanıyan düzenlemeleri ifade eder. Bu izinler, hükümlülerin topluma uyum sağlamalarını ve rehabilitasyon süreçlerini desteklemek amacıyla verilir. Ancak izinler, ciddi şekilde denetlenir ve belirli kurallara tabidir. İşte Türkiye’de hükümlülerin alabileceği bazı izin türleri:

1. Ara İzin: Hükümlülerin, belirli bir süre için ceza infaz kurumundan ayrılarak ailelerini ziyaret etmelerine veya sosyal ihtiyaçlarını karşılamalarına olanak tanır. Ara izinler genellikle hafta sonları veya resmi tatillerde verilir.

2. Aile Birleşimi İzni: Hükümlülerin, yakın aile üyelerini ziyaret etmelerine ve ailevi ilişkilerini sürdürebilmelerine imkan tanır.

3. Sağlık İzni: Hükümlülerin, tıbbi nedenlerle hastaneye gitmeleri veya tedavi alabilmeleri için geçici olarak ceza infaz kurumundan ayrılmalarını sağlar.

4. Çocukların Bakımı İzni: Çocukları olan hükümlülere, çocuklarını ziyaret etmeleri veya bakmaları için belirli bir süre verilir.

5. Eğitim İzni: Hükümlülerin, eğitim amaçlı olarak dışarı çıkmalarını ve eğitimlerini sürdürmelerini sağlar.

6. İş İzni: Hükümlülerin, dışarıda çalışabilmeleri veya iş görüşmelerine katılabilmeleri için verilen izindir.

7. Toplum Hizmeti İzni: Hükümlülerin, kamu yararına toplum hizmeti faaliyetlerine katılmalarını sağlayan bir izin türüdür.

            Bu izinler, hükümlülerin davranışlarına, suç türüne, ceza durumuna ve diğer faktörlere göre değişebilir. Hükümlülerin izinlerini alabilmeleri için belirli başvuru ve değerlendirme süreçlerini takip etmeleri gerekmektedir. Ayrıca izinler sırasında belirlenen kurallara uymak ve izin süresi sonunda geri dönmek zorunludur. Hükümlülerin izin hakkı, toplum güvenliği ve düzeni gözetilerek verilir ve denetlenir.

Denetimli serbestlik, mahkeme kararıyla hükümlülere ceza infaz kurumunda hapis cezası yerine belirli şartlar altında serbest bırakma imkanı sunan bir ceza infaz yöntemidir. Denetimli serbestlik, hükümlülerin topluma uyum sağlamalarını, ceza sisteminin rehabilite edici yönünü güçlendirmeyi amaçlar. Türkiye’de denetimli serbestlik düzenlemesi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun kapsamında yer alır. Denetimli serbestlikten yararlanabilme koşullarını şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Cezanın Süresi: Denetimli serbestlikten yararlanabilmek için verilen hapis cezasının 2 yıldan az olması gerekmektedir. Ayrıca, bu süre suçun işlendiği tarihten önceki 5 yılda birden fazla hapis cezası almamış olmak kaydıyla 3 yıla kadar çıkabilmektedir.
2. Hükümlü Olma Durumu: Denetimli serbestlikten yararlanabilmek için hükümlü olmanız gerekmektedir. Tutuklu olan kişiler denetimli serbestlikten yararlanamazlar.

3. Suç Türleri: Bazı ağır suç türleri (örneğin cinsel suçlar, terör suçları, uyuşturucu ticareti gibi) denetimli serbestlikten yararlanma kapsamı dışındadır. Ancak belirli şartlar altında diğer suçlarda da denetimli serbestlik uygulanabilir.

4. Şartlar: Denetimli serbestlikten yararlanan hükümlüler, belirlenen süre boyunca belirli şartları yerine getirmek zorundadır. Bu şartlar, örneğin toplum hizmeti yapmak, belirli bir ikamette kalmak, iş bulmak veya eğitim almak gibi olabilir.

5. İzleme ve Denetim: Hükümlüler denetimli serbestlik süresi boyunca adli kontrol altında tutulur. Bu izleme elektronik kelepçe gibi yöntemlerle sağlanabilir.

            Denetimli serbestlikten yararlanabilme koşulları ve şartları belirli yasal düzenlemelere göre belirlenir. Her durum özeldir ve başvurunuzun değerlendirilmesi için mahkemeye başvurmanız gerekebilir. Denetimli serbestlik, hükümlülerin rehabilitasyonuna yönelik bir yaklaşım olduğundan, başvuru ve izleme süreçleri titizlikle yürütülür. Uygulamanın detayları da zaman içinde değişiklik gösterebilir.

Şartlı salıverilme, hükümlülere verilen hapis cezalarının belirli bir kısmını çektikten sonra, cezanın geri kalan kısmını toplum içinde belirli koşulları yerine getirerek geçirmelerine olanak sağlayan bir ceza infaz yöntemidir. Şartlı salıverilme, hükümlülerin topluma daha erken entegrasyonunu desteklemek, ceza infaz sisteminin rehabilite edici amacını güçlendirmek ve cezaevi nüfusunu azaltmak amacıyla kullanılır. Şartlı salıverilmeden yararlanabilme koşullarını şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Cezanın Süresi: Hükümlünün verilen hapis cezasının en az üçte birini çekmiş olması gerekmektedir. Ancak ağır suçlar (örneğin terör suçları, cinsel suçlar) ve süreli hapis cezası alanlar için bu oran daha yüksek olabilir.

2. İyi Hallilik Durumu: Hükümlünün ceza infaz kurumunda iyi halli bir şekilde tutuklu veya hükümlü olarak geçirmesi gerekmektedir. Ceza infaz kurumu yönetimi tarafından hükümlünün iyi halli olup olmadığına dair rapor hazırlanır.

3. Sosyal Adaptasyon ve Tutum: Hükümlünün cezaevi içinde ve dışında toplumsal normlara uygun bir şekilde davrandığının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu, hükümlünün topluma uyum sağlayabileceği ve suç işleme riskini azaltabileceği anlamına gelir.

4. İyi Kredi Durumu: Şartlı salıverme kararında hükümlüye verilen “iyi kredi”, hükümlünün belirli kurallara ve disiplinlere uyması halinde verilen bir ayrıcalıktır.

5. Denetimli Serbestlik ve Adli Kontrol: Hükümlü, şartlı salıverme süresince adli kontrol altında tutulur. Bu, belirli şartlara uymayı ve denetim altında olmayı gerektirir. Ayrıca mahkeme tarafından denetimli serbestlik tedbiri de uygulanabilir.
6. Devam Eden Cezalar: Hükümlünün, şartlı salıverme kararı almadan önce başka suçlardan hüküm giymiş olması durumunda, bu cezaların da toplam süresi dikkate alınır.

7. Mağdur veya Kamu Zararı: Hükümlünün, mağdur veya kamu zararını tazmin etme yükümlülüğü varsa, bu yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekmektedir.